रासायनिक सूत्र
Ni
विषय समाविष्ट
पार्श्वभूमी
व्यावसायिकदृष्ट्या शुद्ध किंवाकमी मिश्रधातू असलेले निकेलरासायनिक प्रक्रिया आणि इलेक्ट्रॉनिक्समध्ये त्याचा मुख्य उपयोग आढळतो.
गंज प्रतिकार
शुद्ध निकेलच्या गंज प्रतिकारामुळे, विशेषतः विविध कमी करणाऱ्या रसायनांना आणि विशेषतः कॉस्टिक अल्कलीस, निकेलचा वापर अनेक रासायनिक अभिक्रियांमध्ये, विशेषतः अन्न प्रक्रिया आणि कृत्रिम फायबर उत्पादनात उत्पादनाची गुणवत्ता राखण्यासाठी केला जातो.
व्यावसायिकदृष्ट्या शुद्ध निकेलचे गुणधर्म
च्या तुलनेतनिकेल मिश्रधातू, व्यावसायिकदृष्ट्या शुद्ध निकेलमध्ये उच्च विद्युत चालकता, उच्च क्युरी तापमान आणि चांगले चुंबकीय संकुचित गुणधर्म असतात. निकेलचा वापर इलेक्ट्रॉनिक शिशाच्या तारा, बॅटरी घटक, थायराट्रॉन आणि स्पार्किंग इलेक्ट्रोडसाठी केला जातो.
निकेलमध्ये चांगली थर्मल चालकता देखील आहे. याचा अर्थ ते संक्षारक वातावरणात उष्णता विनिमयकर्त्यांसाठी वापरले जाऊ शकते.
तक्ता १. चे गुणधर्मनिकेल २००, व्यावसायिकदृष्ट्या शुद्ध ग्रेड (९९.६% Ni).
मालमत्ता | मूल्य | |
२०°C वर अॅनिल्ड टेन्साइल स्ट्रेंथ | ४५० एमपीए | |
२०°C वर ०.२% प्रूफ स्ट्रेस अॅनिल्ड केला | १५० एमपीए | |
वाढ (%) | 47 | |
घनता | ८.८९ ग्रॅम/सेमी३ | |
वितळण्याची श्रेणी | १४३५-१४४६°C | |
विशिष्ट उष्णता | ४५६ ज्यू/किलो. °से. | |
क्युरी तापमान | ३६०°C | |
सापेक्ष पारगम्यता | प्रारंभिक | ११० |
कमाल | ६०० | |
विस्तार असल्यास सह-कार्यक्षम (२०-१००°C) | १३.३×१०-६ मी/मीटर°से | |
औष्णिक चालकता | ७० वॅट्स/मीटर°से. | |
विद्युत प्रतिरोधकता | ०.०९६×१०-६Ωमी |
निकेलची निर्मिती
अॅनिल केलेलेनिकेलकमी कडकपणा आणि चांगली लवचिकता आहे. सोने, चांदी आणि तांब्याप्रमाणे निकेलचा कडक होण्याचा दर तुलनेने कमी असतो, म्हणजेच ते वाकल्यावर किंवा इतर बहुतेक धातूंप्रमाणे विकृत झाल्यावर ते कठीण आणि ठिसूळ होत नाही. चांगल्या वेल्डेबिलिटीसह एकत्रित केलेले हे गुणधर्म धातूला तयार वस्तूंमध्ये तयार करणे सोपे करतात.
क्रोमियम प्लेटिंगमध्ये निकेल
सजावटीच्या क्रोमियम प्लेटिंगमध्ये अंडरकोट म्हणून निकेलचा वापर वारंवार केला जातो. पितळ किंवा झिंक कास्टिंग किंवा शीट स्टील प्रेसिंग सारख्या कच्च्या उत्पादनावर प्रथमनिकेलअंदाजे २०µm जाडी. यामुळे त्याला गंज प्रतिकार मिळतो. शेवटचा थर क्रोमियमचा एक अतिशय पातळ 'फ्लॅश' (१-२µm) असतो जो त्याला रंग आणि कलंक प्रतिरोधकता देतो जो सामान्यतः प्लेटेड वेअरमध्ये अधिक इष्ट मानला जातो. क्रोमियम इलेक्ट्रोप्लेटच्या सामान्यतः सच्छिद्र स्वरूपामुळे केवळ क्रोमियममध्येच गंज प्रतिकार अस्वीकार्य असेल.
प्रॉपर्टी टेबल
साहित्य | निकेल - व्यावसायिकदृष्ट्या शुद्ध निकेलचे गुणधर्म, निर्मिती आणि अनुप्रयोग |
---|---|
रचना: | >९९% Ni किंवा त्याहून चांगले |
मालमत्ता | किमान मूल्य (SI) | कमाल मूल्य (SI) | युनिट्स (SI) | किमान मूल्य (इम्प.) | कमाल मूल्य (इम्प.) | युनिट्स (इम्प.) |
---|---|---|---|---|---|---|
अणु आकारमान (सरासरी) | ०.००६५ | ०.००६७ | मीटर३/किमीमोल | ३९६.६५४ | ४०८.८५९ | ३/किमीमोल मध्ये |
घनता | ८.८३ | ८.९५ | मिलीग्राम/मीटर३ | ५५१.२३९ | ५५८.७३१ | पौंड/फूट३ |
ऊर्जेचे प्रमाण | २३० | ६९० | एमजे/किलो | २४९१७.९ | ७४७५३.७ | किलोकॅलरी/पाउंड |
बल्क मॉड्यूलस | १६२ | २०० | जीपीए | २३.४९६१ | २९.००७५ | १०६ साई |
संकुचित शक्ती | 70 | ९३५ | एमपीए | १०.१५२६ | १३५.६१ | केएसआय |
लवचिकता | ०.०२ | ०.६ | ०.०२ | ०.६ | ||
लवचिक मर्यादा | 70 | ९३५ | एमपीए | १०.१५२६ | १३५.६१ | केएसआय |
सहनशक्ती मर्यादा | १३५ | ५०० | एमपीए | १९.५८०१ | ७२.५१८८ | केएसआय |
फ्रॅक्चर कडकपणा | १०० | १५० | एमपीए.एम१/२ | ९१.००४७ | १३६.५०७ | ksi.in१/२ |
कडकपणा | ८०० | ३००० | एमपीए | ११६.०३ | ४३५.११३ | केएसआय |
नुकसान गुणांक | ०.०००२ | ०.००३२ | ०.०००२ | ०.००३२ | ||
फाटण्याचे मापांक | 70 | ९३५ | एमपीए | १०.१५२६ | १३५.६१ | केएसआय |
पॉयसनचे गुणोत्तर | ०.३०५ | ०.३१५ | ०.३०५ | ०.३१५ | ||
कातरणे मापांक | 72 | 86 | जीपीए | १०.४४२७ | १२.४७३२ | १०६ साई |
तन्यता शक्ती | ३४५ | १००० | एमपीए | ५०.०३८ | १४५.०३८ | केएसआय |
यंगचे मापांक | १९० | २२० | जीपीए | २७.५५७२ | ३१.९०८३ | १०६ साई |
काचेचे तापमान | K | °फॅ | ||||
फ्यूजनची सुप्त उष्णता | २८० | ३१० | किलोज्यूल/किलो | १२०.३७८ | १३३.२७५ | बीटीयू/पाउंड |
कमाल सेवा तापमान | ५१० | ६४० | K | ४५८.३३ | ६९२.३३ | °फॅ |
द्रवणांक | १७०८ | १७३९ | K | २६१४.७३ | २६७०.५३ | °फॅ |
किमान सेवा तापमान | 0 | 0 | K | -४५९.६७ | -४५९.६७ | °फॅ |
विशिष्ट उष्णता | ४५२ | ४६० | जे/किलो.के | ०.३४९७८४ | ०.३५५९७५ | बीटीयू/पाउंड.फॉरनहाइट |
औष्णिक चालकता | 67 | 91 | प/मीके | १२५.४२६ | १७०.३५५ | बीटीयू.फूट/ता.फूट२.एफ |
औष्णिक विस्तार | 12 | १३.५ | १०-६/के | २१.६ | २४.३ | १०-६/° फॅरनहाइट |
ब्रेकडाउन संभाव्यता | एमव्ही/मी | व्ही/मिल | ||||
डायलेक्ट्रिक स्थिरांक | ||||||
प्रतिरोधकता | 8 | 10 | १०-८ ओम.मी. | 8 | 10 | १०-८ ओम.मी. |
पर्यावरणीय गुणधर्म | |
---|---|
प्रतिकार घटक | १=गरीब ५=उत्कृष्ट |
ज्वलनशीलता | 5 |
गोड पाणी | 5 |
सेंद्रिय सॉल्व्हेंट्स | 5 |
५००C वर ऑक्सिडेशन | 5 |
समुद्राचे पाणी | 5 |
तीव्र आम्ल | 4 |
मजबूत अल्कली | 5 |
UV | 5 |
परिधान करा | 4 |
कमकुवत आम्ल | 5 |
कमकुवत अल्कली | 5 |
स्रोत: हँडबुक ऑफ इंजिनिअरिंग मटेरियल्स, ५ व्या आवृत्तीतून सारांशित.
या स्रोताबद्दल अधिक माहितीसाठी कृपया भेट द्याऑस्ट्रेलेशियामधील साहित्य अभियांत्रिकी संस्था.
निकेल हे मूलद्रव्य स्वरूपात किंवा इतर धातू आणि पदार्थांसोबत मिश्रित असल्याने आपल्या आजच्या समाजात महत्त्वपूर्ण योगदान देत आहे आणि भविष्यातील अधिक आव्हानात्मकतेसाठी ते साहित्य पुरवत राहण्याचे आश्वासन देते. निकेल हा नेहमीच विविध उद्योगांसाठी एक महत्त्वाचा धातू राहिला आहे कारण तो एक अत्यंत बहुमुखी पदार्थ आहे जो बहुतेक इतर धातूंसोबत मिश्रित होईल.
निकेल हा एक बहुआयामी घटक आहे आणि बहुतेक धातूंशी मिश्रधातू बनवतो. निकेल मिश्रधातू हे निकेल हे प्रमुख घटक असलेले मिश्रधातू आहेत. निकेल आणि तांबे यांच्यामध्ये संपूर्ण घन विद्राव्यता असते. लोह, क्रोमियम आणि निकेलमधील विस्तृत विद्राव्यता श्रेणी अनेक मिश्रधातूंचे संयोजन शक्य करतात. त्याची उच्च बहुमुखी प्रतिभा, त्याच्या उत्कृष्ट उष्णता आणि गंज प्रतिकारशक्तीसह एकत्रितपणे, विविध अनुप्रयोगांमध्ये त्याचा वापर करण्यास कारणीभूत ठरली आहे; जसे की विमान गॅस टर्बाइन, पॉवर प्लांटमध्ये स्टीम टर्बाइन आणि ऊर्जा आणि अणुऊर्जा बाजारपेठांमध्ये त्याचा व्यापक वापर.
निकेल मिश्रधातूंचे अनुप्रयोग आणि वैशिष्ट्ये
Nआयकेल आणि निकेल मिश्रधातूsविविध प्रकारच्या अनुप्रयोगांसाठी वापरले जातात, त्यापैकी बहुतेकांमध्ये गंज प्रतिकार आणि/किंवा उष्णता प्रतिरोध यांचा समावेश असतो. यापैकी काहींमध्ये हे समाविष्ट आहे:
- विमानातील गॅस टर्बाइन
- स्टीम टर्बाइन पॉवर प्लांट्स
- वैद्यकीय अनुप्रयोग
- अणुऊर्जा प्रणाली
- रासायनिक आणि पेट्रोकेमिकल उद्योग
- उष्णता आणि प्रतिकार भाग
- संवादासाठी आयसोलेटर आणि अॅक्चुएटर
- ऑटोमोटिव्ह स्पार्क प्लग
- वेल्डिंग उपभोग्य वस्तू
- पॉवर केबल्स
इतर अनेकनिकेल मिश्रधातूंसाठी अनुप्रयोगविशेष-उद्देशीय निकेल-आधारित किंवा उच्च-निकेल मिश्रधातूंच्या अद्वितीय भौतिक गुणधर्मांचा समावेश आहे. यामध्ये समाविष्ट आहे:
- विद्युत प्रतिरोधक मिश्रधातू
- निकेल-क्रोमियम मिश्रधातूआणिनिकेल-क्रोमियम-लोह मिश्रधातू
- तांबे-निकेल मिश्रधातूहीटिंग केबल्ससाठी
- थर्मोकपल मिश्रधातूसेन्सर्स आणि केबल्ससाठी
- निकेल कॉपर मिश्रधातूविणकाम-विणकामासाठी
- मऊ चुंबकीय मिश्रधातू
- नियंत्रित-विस्तार मिश्रधातू
- वेल्डिंग फिलर मटेरियल
- ड्युमेट वायरकाचेपासून धातूच्या सीलसाठी
- निकेल प्लेटेड स्टील
- प्रकाश मिश्रधातू
पोस्ट वेळ: ऑगस्ट-०४-२०२१